Trong bối cảnh hiện nay, khi mà Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, suy giảm tài nguyên và áp lực từ yêu cầu phát triển bền vững, việc áp dụng công nghệ số trong nông nghiệp và môi trường trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đã có những chia sẻ quan trọng về vai trò của số hóa trong việc thúc đẩy tăng trưởng và bảo vệ môi trường.
Ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp
– Thưa Bộ trưởng, Nghị quyết số 57-NQ/TƯ có ý nghĩa như thế nào trong việc phát triển nông nghiệp và môi trường hiện nay?
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho biết: “Nghị quyết số 57-NQ/TƯ đã chỉ ra rằng, việc phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số là yếu tố then chốt cho sự phát triển bền vững của đất nước. Trong thời đại công nghệ 4.0, việc áp dụng các mô hình sản xuất hiện đại như nông nghiệp thông minh, nông nghiệp tuần hoàn là rất cần thiết để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời bảo vệ môi trường sống cho các thế hệ tương lai.”
Thực tế cho thấy, các phương pháp sản xuất nông nghiệp truyền thống không còn đáp ứng được yêu cầu của thị trường hiện đại. Việc chuyển đổi sang các mô hình sản xuất hiện đại không chỉ giúp nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.
– Ngành Nông nghiệp và Môi trường đã triển khai ứng dụng công nghệ như thế nào, thưa Bộ trưởng?
– Trong thời gian qua, ngành đã tích cực áp dụng các công nghệ mới vào sản xuất, từ việc sử dụng cảm biến để giám sát môi trường đến việc xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai và khí tượng. Những ứng dụng này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn tạo ra các sản phẩm nông sản chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước.
Nhờ vào những nỗ lực này, Việt Nam đã trở thành một trong những nước xuất khẩu nông sản hàng đầu khu vực, với sản phẩm nông nghiệp có mặt tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ.
– Việc nghiên cứu và chuyển giao công nghệ vào thực tiễn được thực hiện như thế nào, thưa Bộ trưởng?
– Hằng năm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đều xây dựng kế hoạch phát triển khoa học công nghệ dựa trên nhu cầu thực tiễn. Từ năm 2021 đến 2025, đã có hàng ngàn chương trình và dự án được triển khai, trong đó nhiều nhiệm vụ đã hoàn thành và mang lại kết quả tích cực cho ngành nông nghiệp.
Những nghiên cứu này không chỉ giúp tạo ra giống cây trồng và vật nuôi mới mà còn cung cấp các giải pháp kỹ thuật hữu ích, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp.
Giải quyết những thách thức trong ngành
– Để thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TƯ, ngành Nông nghiệp và Môi trường đang đối mặt với những thách thức gì, thưa Bộ trưởng?
– Một trong những thách thức lớn nhất hiện nay là nhiều công trình nghiên cứu chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu thực tiễn. Việc thương mại hóa các kết quả nghiên cứu còn gặp nhiều khó khăn do thiếu cơ chế hỗ trợ và khuyến khích. Đặc biệt, việc thu hút nhân tài và tạo ra môi trường làm việc thuận lợi cho các nhà khoa học vẫn còn nhiều hạn chế.
Hơn nữa, ngân sách dành cho nghiên cứu khoa học chưa được phân bổ hợp lý, dẫn đến tình trạng thiếu nguồn lực cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển.
– Vậy, Bộ trưởng có thể cho biết những giải pháp nào sẽ được triển khai để tháo gỡ những khó khăn này?
– Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TƯ, tập trung vào 5 nhiệm vụ trọng tâm. Đầu tiên, cần tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế và tạo ra cơ chế linh hoạt hơn trong việc đặt hàng nghiên cứu khoa học.
Thứ hai, cần tổ chức lại hệ thống nghiên cứu khoa học theo hướng tinh gọn và hiệu quả, đồng thời xây dựng các đơn vị nghiên cứu có khả năng cạnh tranh và kết nối với doanh nghiệp.
Thứ ba, đổi mới quy trình đặt hàng nghiên cứu để đảm bảo các nhiệm vụ nghiên cứu xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của người dân và doanh nghiệp.
Thứ tư, tập trung vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời thu hút các chuyên gia giỏi để xây dựng một hệ sinh thái nhân lực sáng tạo.
Cuối cùng, cần thực hiện chuyển đổi số một cách toàn diện, không chỉ dừng lại ở việc số hóa thông tin mà còn xây dựng các nền tảng quản trị dữ liệu và hệ thống dự báo thông minh.
Như vậy, Nghị quyết số 57-NQ/TƯ không chỉ là một văn bản pháp lý mà còn là một bước ngoặt quan trọng cho sự phát triển bền vững của ngành Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam trong thời gian tới.
– Xin cảm ơn Bộ trưởng đã chia sẻ những thông tin quý báu!
